DE ONDERZEEBOOT Hr.Ms. O13

Schnellboote en onderzeeërs

Heeft Duitse Schnellboot de O13 gezonken bij Den Helder?

S12 and S13 in Line astern (Picture Archives R. Mundt) - kopie

Duitse Schnellboot S13 zou op 26 mei 1940 een onderzeeboot met dieptebommen hebben bestookt en een oliespoor en drijvend materiaal (van de O21) hebben waargenomen. Ook kranten berichten over dit voorval.

Vijandelijke duikboot (O13) vernietigd

Er zijn diverse berichten te lezen over Duitse Schnellboote die het aan onze kusten opnamen tegen onderzeeërs, we zetten er hier een paar op een rijtje:

 Zierikzeesche Nieuwsbode In de Zierikzeesche Nieuwsbode van 29 mei wordt bericht (klik afbeelding) dat volgens het Duitse opperbevel van de weermacht Duitse Schnellboote een Britse torpedojager en een vijandelijke duikboot, resp. voor Oostende en Den Helder, vernietigd hebben.

 Schnellboote im Einsatz 1939-45 In het document "Schnellboote im Einsatz 1939-45" wordt onder de kop "Ärmelkanal 1940/41" melding gemaakt van een gevecht door Schnellboote met de Hollandse onderzeeboot O13 en de Britse torpedojager Vega. Volgens duitse berichten zouden de beide vijandelijke schepen daarbij op 26 mei zijn gezonken ergens aan de Belgische kust. Uiteraard werd dit bericht door de geallieerden ontkend.

 Warship 31, pag 158 Hetzelfde verhaal komt overigens ook voor in een tijdschrift uit 1973 genaamd "Warschip profile 31, German Schnellboote (E-boats)", en wel op pagina 158. Hier staat een opsomming van alle schepen die mei / juni door S-boote zijn vernietigd.

In de door de amerikanen na WW2 vertaalde "War Diary German Naval Staff Operations Division" van 26 mei 1940 wordt gerapporteerd over een groep van 4 Schnellboote die uit Den Helder vertrokken waarvan er 1 de patroulle moest afbreken na een ontmoeting met een vijandelijke onderzeeboot. De onderzeeboot (Hollands) zou vernietigd zijn met diepte bommen (bevestigd door wrak stukken en drijvende voorwerpen).

WarDiary May 1940 Koeln operation minelayings 25 may 1940

O21 gezonken door Schnellboot S13?

In een boek uit 2015, geschreven door Lawrence Paterson, komt een fragment voor waarin de Duitse Schnellboot S13 op 26 mei wegens schade aan roer en aandrijfas terugvaart van IJmuiden naar Den Helder (klik afbeelding).

 Schnellboote_Complete_operational_history Onderweg zou plotseling een onderzeeboot in zicht zijn gekomen. De S13 zou de boot met dieptebommen hebben bestookt en een oliespoor en drijvend materiaal hebben waargenomen. Vanwege dit materiaal dacht Babbel, de commandant van de S13, dat de gezonken onderzeeboot de O21 was, wat echter niet kan omdat deze toen nog in Engeland afgebouwd werd en pas begin juni operationeel werd.

Omdat er volgens de commandant materiaal van de O21 zou zijn aangetroffen denken het Nederlandse en het Poolse projectteam beide dat de getroffen boot wel eens de Orzel geweest zou kunnen zijn. Deze zou dat materiaal dan in Engeland van de O21 hebben geleend of gekregen.

Het Poolse team "Santi" heeft het volgende bericht op zijn site staan:
"27th May 1940, Schnellboote S.13 with Kpt/Lt.z.see Friedrich Babbel sank the O.21 near the Dutch Coast about 33 Nautocal seamiles of Den Helder at 52.54North- 04.05East."

O13 aan de Hollandse kust?

En dan is er nog dat merkwaardige dagboek fragment uit 1940, verzameld door het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, waarin iemand een gevecht tussen snelboten en een onderzeeboot beschreef dat aan de Hollandse kust zou zijn waargenomen door wandelaars. (zie hiervoor "Dagboekfragment" op mijn site.)


 

Volgens Tonny Froma in zijn boek "Ja, het moest" was de eerste oorlogspatrouille van Hr. Ms. O13 pas op 29 mei 1940. Op 28 mei was de O13 zover gereed dat ze deel kon nemen aan de strijd. De O13 kan dus niet op 26 mei 1940 door de S13 of welke andere S-boot dan ook zijn gezonken.
De Orzel daarentegen verliet 23 mei de haven van Rosyth voor zijn laatste patrouille en daarna is er niets meer van haar vernomen.